Ecvef Fiiller

Asli harflerinden ikinci harfi yani orta harfi illet harflerinden (و،ي) biri olan fiillere Ecvef Fiil denir.
Ecvef fiil üç harften oluşur. Orta harfi vav (و) veya ye (ي) olsa da bu harf genelde elif harfine dönüşür.

Örnek:

قال (aslı قول dir)

زار (aslı زير dir)

Orta harfi vavdan elife dönüşmüş olanlara Ecvef-i vavi; ye harfinden elif harfine dönüşmüş olanlara Ecvef-i yai denir.

Ecvef; birinci, ikinci ve dördüncü bablardan gelir.

– Birinci babdan gelen ecvef fiiller فَالَ ، يَفُولُ şeklinde olur. زَارَ ، يَزُورُ gibi. (53 adet fiil)

– İkinci babdan gelen ecvef fiiller فَالَ ، يَفِيلُ şeklinde olur. بَاعَ ، يَبِيعُ gibi. (20 adet fiil)

– Dördüncü babdan gelen ecvef fiiller فَالَ ، يَفَالُ şeklinde olur. خَالَ ، يَخَالُ gibi. (21 adet fiil)

Ecvef fiilin mazi çekimi

Eğer ecvef fiilin muzarisi قَالَ يَقُولُ şeklinde geliyorsa, yani muzarisinin orta harfi “vav” ise, mazi çekiminde, dişi çoğul 3. Şahıstan (cem-i gaibe) itibaren ilk harfi ötrelenir ve orta harf düşer. Devamı da buna göre çekilir. قَالَ fiilinin mazi çekimini yaparak bu kaideyi görelim:

Çoğul	İkil	Tekil
قَالُوا Onlar dediler	قَالاَ O ikisi dedi	قَالَ Dedi	3. Şahıs (E)
قُلْنَ Onlar dediler	قَالَتَا O ikisi dedi	قَالَتْ Dedi	3. Şahıs (D)
قُلْتُمْ Siz dediniz	قُلْتُمَا Siz ikiniz dediniz	قُلْتَ Sen dedin	2. Şahıs (E)
قُلْتُنَّ Siz dediniz	قُلْتُمَا Siz ikiniz dediniz	قُلْتِ Sen dedin	2. Şahıs (D)
قُلْنَا Biz dedik	قُلْنَا Biz ikimiz dedik	قُلْتُ Ben dedim	1 Şahıs (E/D)

Eğer ecvef fiilin muzarisinin orta harfi elif veya ye ise, bu çeşit fiillerin mazi çekiminde, dişi çoğul 3. Şahıstan (cem-i gaibeden) itibaren ilk harf esrelenir ve orta harf düşer. Devamı da buna göre çekilir. Mesela, نَامَ fiilinin muzarisi يَنَامُ şeklindedir. Muzarisinin orta harfinin harekesi üstündür. Bu tip fiiller şu şekilde çekilir:

Çoğul	İkil	Tekil
نَامُوا Onlar uyudular	نَاماَ O ikisi uyudu	نَامَ Uyudu	3. Şahıs (E)
نِمْنَ Onlar uyudular	نَامَتَا O ikisi uyudu	نَامَتْ Uyudu	3. Şahıs (D)
نِمْتُمْ Siz uyudunuz	نِمْتُمَا Siz ikiniz uyudunuz	نِمْتَ Sen uyudun	2. Şahıs (E)
نِمْتُنَّ Siz uyudunuz	نِمْتُمَا Siz ikiniz uyudunuz	نِمْتِ Sen uyudun	2. Şahıs (D)
نِمْنَا Biz uyuduk	نِمْنَا Biz ikimiz uyuduk	نِمْتُ Ben uyudum	1 Şahıs (E/D)

Ecvef fiilin muzari çekimi

Ecvef fiilin muzarisi çekilirken cem’i müenneslerinde iki sakin harf yan yana geldiği için, sakin olan ve illetli olan ilk harf atılır. Çünkü Arapçada iki sakin harf yan yana gelmez. Mesela قَالَ fiilinin muzarisini çekelim. قَالَ fiilinin muzarisi şu şekilde çekilir:

Çoğul	İkil	Tekil
يَقُولُونَ Onlar diyorlar	يَقُولاَنِ O ikisi diyor	يَقُولُ Diyor	3. Şahıs (E)
يَقُلْنَ Onlar diyorlar	تَقُولاَنِ O ikisi diyor	تَقُولُ Diyor	3. Şahıs (D)
تَقُولُونَ Siz diyorsunuz	تَقُولاَنِ Siz ikiniz diyorsunuz	تَقُولُ Sen diyorsun	2. Şahıs (E)
تَقُلْنَ Siz diyorsunuz	تَقُولاَنِ Siz ikiniz diyorsunuz	تَقُولِينَ Sen diyorsun	2. Şahıs (D)
نَقُولُ Biz diyoruz	نَقُولُ Biz ikimiz diyoruz	أَقُولُ Ben diyorum	1 Şahıs (E/D)

Ecvef fiilin emri hazır çekimi: Ecvef fiilin emri hazırının çekimi şu şekildedir: Her zaman olduğu gibi, muzari fiil çekim tablosunun muhatab ve muhataba sigasından emri hazır yapılır. İki sakin harfin yan yana geldiği yerlerde, illetli harf olan ilk sakin harf atılır.

Mesela, قَالَ fiilinin emri hazırını yapalım: قَالَ fiilinin muzari çekim tablosundaki muhatab ve muhataba sigaları تَقُولُ ve تَقُولِينَ şeklindedir. Bunlardan emri hazırlar şu şekilde elde edilir: قَالَ fiilinin muhatabı تَقُولُ şeklindedir. Emr-i hazırın yapılışı konusundan hatırlayacağınız üzere: İlk önce baştaki muzaraat harfi atılır: قُولُ olur. Sonra Müfred muhatab cezimlenir قُولْ olur. Daha sonra iki sakin harf, yani harekesiz vav ve cezimli lam yan yana geldiğinden, illetli harf olan ilk sakin harf atılır ve emir قُلْ şeklinde olur.

قُلْ

قُولْ

قُولُ

تَقُولُ

قَالَ

Muhatabası da şu şekilde yapılır: قَالَ fiilinin muhatabası تَقُولِينَ şeklindedir. Emr-i hazırın yapılışı konusundan hatırlayacağınız üzere: Baştaki muzaraat harfi atılır, قُولِينَ olur. Sondaki nun düşürülür, قُولِي olur. İki sakin harf, yan yana gelmediği için bu şekilde kalır.

قُولِي

قُولِينَ

تَقُولِينَ

قَالَ

Şimdi tabloda قَالَ fiilinin emri hazır çekimini görelim:

Çoğul	İkil	Tekil
قُولُوا Sizler deyin	قُولاَ Siz ikiniz deyin	قُلْ De	2. Şahıs (E)
قُلْنَ Sizler deyin	قُولاَ Siz ikiniz deyin	قُولِى De	2. Şahıs (D)

ARAPÇA ÖĞRENMEK İSTER MİSİNİZ?

Arapça Öğrenmek Sandığınız Kadar Zor Değil!

Arapçaya sıfırdan başlamak isteyenler, yıllardır Arapça çalıştığı halde bir türlü konuşamayanlar, Arapçada artık boşuna kürek çektiğini düşünmeye başlayanlar…

Evinizde, işyerinizde, kursa gitmeden, sıkılmadan, bunalmadan, en kolay metodlarla Arapça öğrenebilirsiniz. Üşenmeyin, ertelemeyin, vazgeçmeyin!

ARAPÇA ÖĞRENMEK İSTİYORUM